swiss medicaDe cellen van het menselijk lichaam verkrijgen hun energie uit suiker (glucose), die afkomstig is uit voedsel of wordt opgeslagen in de lever. Glucosemoleculen worden via de bloedbaan naar de cellen vervoerd. Diabetes is een veelvoorkomende chronische aandoening die ontstaat wanneer cellen er niet in slagen deze glucose om te zetten in energie. Hierdoor stijgt het glucosegehalte in het bloed – dit staat bekend als hyperglykemie – en dit heeft schadelijke gevolgen voor belangrijke lichaamssystemen, zoals het hart, de bloedvaten, de zenuwen, de ogen en de nieren. Type 2 diabetes verhoogt bovendien het risico op vroegtijdig overlijden.
Normaal gesproken wordt de hoeveelheid glucose in het bloed gereguleerd door insuline, een hormoon dat wordt afgescheiden door bètacellen in de alvleesklier. Type 2 diabetes ontstaat wanneer de alvleesklier onvoldoende insuline aanmaakt of wanneer het lichaam de geproduceerde insuline niet goed kan benutten. Type 1 diabetes is een veel zeldzamere aandoening en het ontstaat wanneer afweercellen de bètacellen van de alvleesklier vernietigen, waardoor de insulineproductie sterk afneemt.
Type 2 diabetes wordt meestal vastgesteld na de leeftijd van 45 jaar, maar de aandoening komt steeds vaker voor bij kinderen en jongvolwassenen. Overgewicht en een gebrek aan lichamelijke activiteit zijn de belangrijkste risicofactoren voor type 2 diabetes.
De ziekte ontwikkelt zich geleidelijk, en in de beginfase merkt een patiënt vaak niets. Een verhoogde bloedsuikerspiegel – een belangrijk kenmerk – wordt meestal bij toeval ontdekt, bijvoorbeeld tijdens een onderzoek voor een andere klacht.
Let goed op de volgende tekenen en symptomen die kunnen wijzen op diabetes:
- toegenomen dorst en frequent urineren
- verhoogde eetlust
- onbedoeld gewichtsverlies
- een vermoeid gevoel
- wazig zien
- wonden die langzaam genezen
- terugkerende infecties
- donkere verkleuring van de huid, vooral in de oksels of de nek
Hoe stamceltherapie kan helpen bij de behandeling van type 2 diabetes
Tot op heden is er nog geen definitieve behandeling beschikbaar die type 2 diabetes volledig kan genezen. Het merendeel van het onderzoek richt zich daarom op het verbeteren van de regulatie van de bloedsuikerspiegel. Mensen met type 2 diabetes krijgen doorgaans het advies om een evenwichtig dieet te volgen, een gezond gewicht te behouden en voldoende te bewegen. Wanneer deze leefstijlaanpassingen onvoldoende resultaat opleveren, kan aanvullende behandeling nodig zijn met bloedsuikerverlagende medicatie of insuline.
Sinds het begin van de jaren negentig wordt er stamcelonderzoek voor diabetes gedaan naar verschillende behandelmethoden waarbij stamcellen een rol spelen. Recente studies naar stamceltherapie voor diabetes type 2 laten veelbelovende resultaten zien, onder meer met het gebruik van mononucleaire cellen (MNC) uit het beenmerg en multipotente mesenchymale stamcellen (MSC’s). Uit stamcelonderzoek voor diabetes blijkt onder andere dat dit het functioneren van bètacellen kan ondersteunen, de benodigde insulinedosering aanzienlijk verlaagd en het herstel bevorderd bij patiënten met diabetische voetwonden.
Verwachte resultaten
De effecten van stamceltherapie bij diabetes worden beoordeeld aan de hand van zowel objectieve als subjectieve metingen. De meeste patiënten die behandeld zijn met injecties van mesenchymale stamcellen (MSC’s) vertonen een stabiele verbetering van de volgende symptomen en kenmerken van de ziekte:
- verdwijnen of afname van klinische symptomen (normale bloedglucose, beter eetlust- en gewichtsbeheer, enz.)
- verlaging van de insulinedosering of vermindering van orale bloedsuikerverlagende medicatie
- daling van de nuchtere bloedsuikerwaarde
- afname van het C-peptidegehalte
- lagere concentratie van geglyceerd hemoglobine (HbA1c)
- verbetering van de levenskwaliteit (gemeten met de gespecialiseerde vragenlijst SF-36)
Bij de behandeling van diabetische zweren met stamcelinjecties kunnen de volgende resultaten worden waargenomen:
- verdwijnen of afname van klinische symptomen (normale bloedglucose, beter eetlust- en gewichtsbeheer, enz.)
- verkleining van de zweer (zowel in doorsnede als in diepte, indien van toepassing)
- volledige genezing van de zweer
- toename van de transcutane zuurstofspanning in het wondgebied
- stijging van de enkel-armindex ter hoogte van de zweerverbetering van de levenskwaliteit (gemeten met de gespecialiseerde vragenlijst SF-36)
Resultaten van patiënten bij Swiss Medica
Dit is het verhaal van Wahyudin, een patiënt uit Indonesië die Swiss Medica in Moskou voor het eerst bezocht in december 2017 voor stamceltherapie voor diabetes type 2.
Voorafgaand aan de diabetes stamcellen behandeling lag zijn glucosewaarde boven de 11,1–13,9 mmol/L (de normale waarde ligt tussen 4,4 en 6,1 mmol/L). Hij onderging zowel IMR-therapie als stamceltherapie.
Na zijn eerste bezoek aan Swiss Medica veranderde zijn levensstijl en voedingspatroon: hij kreeg meer controle over zijn eetlust en verloor 4,5 kilo. Bij het meten van zijn bloedsuiker bleek zijn waarde stabiel te blijven tussen de 6,7–7,8 mmol/L, en soms zelfs onder de 5,6 mmol/L. Zelfs wanneer Wahyudin ongezond at, steeg zijn glucosegehalte slechts licht, tot net boven de 7,8 mmol/L – wat als beheersbaar wordt beschouwd.
Zes maanden later keerde hij terug naar Moskou voor een tweede behandeltraject. Bij dit bezoek bestond de stamceltherapie uit het gebruik van autologe mesenchymale stamcellen uit vetweefsel en mesenchymale stromale fractiecellen afkomstig uit zijn eigen beenmerg.
Het resultaat: zijn gewicht daalde nog eens met 2 kilo, zijn glucosewaarden kwamen uit op 5,6–6,7 mmol/L, zijn voedingspatroon werd stabieler en hij kreeg meer grip op zijn eetlust. Een onverwacht voordeel van het gebruik van stamcellen was de verbetering van zijn zicht, die al merkbaar was vanaf de eerste behandelsessie. Dankzij de stamceltherapie kon hij overdag weer autorijden en zonder bril op de computer werken.
Type 2 diabetes: hoe patiënten kunnen profiteren van stamceltransplantaties
Stamceltherapie bij diabetes kan patiënten veel voordelen bieden op het gebied van symptoombestrijding en ziektebeheer. De belangrijkste effecten zijn:
- gestabiliseerde bloedsuikerwaarden
- verbetering van wond- en zweerherstel
- vermindering van klachten zoals dorst, honger en frequent urineren
- toename van het energieniveau
- minder behoefte aan hoge doseringen medicatie
Multipotente mesenchymale stamcellen (MSC’s) kunnen hyperglykemie bij type 2 diabetes verminderen, voornamelijk door de regeneratie van bètacellen te stimuleren via meerdere mechanismen:
- activatie van voorlopercellen in de alvleesklier en toename van het aantal bètacelprecursoren;
- de vaatvormende (pro-angiogene) werking van MSC’s bevordert de doorbloeding van de eilandjes van Langerhans (de delen van de alvleesklier die hormonen aanmaken), wat de algehele endocriene functie ten goede komt;
- het immunomodulerende effect van MSC’s is cruciaal, vooral wanneer een auto-immuun component bijdraagt aan het ontstaan of voortbestaan van diabetes. Dit effect vormt een belangrijk onderdeel van de brede werking van MSC’s.
Bij de behandeling van diabetische zweren is het hoofddoel het herstellen van een goede bloedcirculatie rond de wond en het verminderen van ischemie (zuurstoftekort). De MSC’s die bij stamceltherapie worden ingezet, activeren lokale cellen en trekken circulerende voorlopercellen aan. Ook stimuleren ze de vorming van nieuwe bloedvaatjes uit bestaande capillairen. Hierdoor wordt de aanvoer van voedingsstoffen en zuurstof hersteld, wat leidt tot versnelde epithelisatie (nieuwvorming van huidweefsel) van de zweer.
De capaciteit van MSC’s om de vorming van capillairen en daarmee de bloeddoorstroming te bevorderen, helpt om een van de ernstigste complicaties van type 2 diabetes aan te pakken: algemene microvasculaire disfunctie. Dit toont duidelijk de synergie tussen stamcellen en diabetesmanagement.
Het bloedsuikerverlagende effect van MSC’s draagt ook bij aan de genezing van huidzweren bij diabetespatiënten. Lokale injecties rondom de wond verhogen de effectiviteit van de stamcellen nog verder, waardoor het genezingsproces versnelt.
Hoe verloopt de behandelingsprocedure?
De therapie bestaat uit verschillende fasen, die doorgaans enkele weken in beslag nemen:
- het verzamelen van het celmateriaal uit de stamcelbron
- het verwerken en kweken van de cellen om het benodigde aantal mesenchymale stamcellen (MSC’s) te verkrijgen (dit is de meest tijdrovende stap en duurt ongeveer vier weken)
- het toedienen van het celproduct aan het lichaam van de patiënt
Wanneer gebruik wordt gemaakt van donorcellen bij stamceltherapie, wordt de tweede stap overgeslagen. Het celmateriaal kan dan vooraf worden voorbereid uit ingevroren (gecryopreserveerde) cellen, waardoor de MSC’s binnen 24 uur beschikbaar zijn.
Bron van stamcellen bij de behandeling van type 2 diabetes
De multipotente mesenchymale stamcellen (MSC’s) die worden gebruikt bij stamceltherapie voor diabetes kunnen afkomstig zijn uit het eigen lichaam van de patiënt (zoals beenmerg, vetweefsel, perifeer bloed of mondslijmvlies) of uit donorbronnen (zoals placenta of navelstreng).
Voorbereidende stappen
Voorafgaand aan de stamceltherapie voor diabetes onderzoekt een arts van Swiss Medica de patiënt om de huidige gezondheidstoestand en individuele kenmerken vast te stellen. Daarbij wordt alle beschikbare informatie uit de medische voorgeschiedenis verzameld om te beoordelen of stamceltherapie met MSC’s haalbaar en geschikt is. Er worden laboratorium- en/of beeldvormende onderzoeken uitgevoerd om de meest geschikte bron van autologe stamcellen voor diabetes (zoals beenmerg, vetweefsel of tandvleesweefsel) te bepalen.
In de operatiekamer wordt de huid van de patiënt gereinigd met een antisepticum en wordt plaatselijke of algehele verdoving toegediend. Daarna vindt de afname van het biologische materiaal plaats.
Beenmerg wordt doorgaans afgenomen van de bovenrand van het bekken aan de rugzijde, en soms van de voorkant van de heup. Vetweefsel wordt meestal verwijderd uit de buikwand aan de voorzijde, de zijkanten van de taille, de onderrug, de billen en/of de buitenkant van de heupen. Tandvleesweefsel wordt verkregen door een chirurgische incisie waarbij 3 tot 4 mm³ van het tandvlees wordt verwijderd.
Duur van de procedure
De duur van de afname van stamcellen voor stamceltransplantatie bij diabetes hangt af van de locatie in het lichaam waaruit de cellen worden verzameld.
Het afnemen van beenmerg duurt gemiddeld ongeveer één uur. Het verzamelen van stromale vasculaire fractiecellen (SVF) uit vetweefsel neemt circa 30 minuten in beslag en is afhankelijk van de hoeveelheid weefsel die bij de patiënt wordt afgenomen. Het verzamelen van cellen uit tandvleesweefsel is eveneens een relatief korte ingreep.
Na de afname van MSC’s wordt de patiënt gemonitord om de veiligheid te waarborgen.
Comfort van de patiënt tijdens de procedures
De medische ingrepen vinden plaats in een rustige en comfortabele omgeving, conform de geldende normen en protocollen.
Wanneer gebruik wordt gemaakt van het eigen celmateriaal van de patiënt, vindt de afname van het weefsel plaats in een operatiekamer. Tijdens deze fase kan de patiënt een lichte pijn ervaren, vergelijkbaar met de prik van een injectie bij het toedienen van verdoving. Na de procedure kan er kortdurende en milde napijn optreden als gevolg van het doorbreken van het weefsel.
Of er nu gebruik wordt gemaakt van eigen of donorcellen (waarbij geen afname nodig is), het toedienen van de stamcellen voor diabetes type 2 verloopt op dezelfde manier als het toedienen van reguliere medicatie.
De cellen kunnen via een gestandaardiseerde intraveneuze injectie (infuus) worden toegediend, terwijl de patiënt 1 à 2 uur ontspannen ligt. Bij de behandeling van trofische zweren, doorligwonden of het diabetisch voetsyndroom is ook plaatselijke toediening mogelijk, of een combinatie van beide methoden.
Herstel na de behandeling
Na de behandeling kunnen patiënten enige pijn ervaren op de plaats waar de stamcellen zijn afgenomen. Om de effectiviteit van de MSC-transplantatie te beoordelen en een beslissing te nemen over eventuele herhaalde toediening, worden patiënten na 3 en 6 maanden routinematig gecontroleerd.
Deze verplichte controles bestaan uit een lichamelijk onderzoek, het doornemen van de medische voorgeschiedenis en een reeks laboratorium- en beeldvormende onderzoeken. Hiermee worden de resultaten van de stamcelbehandeling voor diabetes geëvalueerd.
Heeft u vragen over de diabetes stamcellenbehandeling of over de stamceltherapie kosten? Neem dan gerust contact op met een medisch adviseur. U kunt uw persoonlijke situatie bespreken met een specialist van de Swiss Medica-kliniek.
Veiligheid van stamceltherapie bij type 2 diabetes
De belangrijkste veiligheidskwestie bij stamceltherapie is het mogelijke risico op kwaadaardige celomvorming (bijvoorbeeld het ontstaan van kanker). Uit klinische studies blijkt echter dat er geen wetenschappelijk bewijs is dat mesenchymale stamcellen (MSC’s) mogelijk spontaan transformeren, mits de celkweek en toediening onder strikte kwaliteitscontrole plaatsvinden. Ook lokale injecties met stamcellen voor diabetes type 2 hebben een zeer veilig profiel laten zien. De behandeling wordt doorgaans goed verdragen door het merendeel van de patiënten. Toch kan individuele intolerantie – hoe zeldzaam ook – niet volledig worden uitgesloten.
De specialisten van Swiss Medica volgen uw gezondheidstoestand nauwgezet op om een veilig en doeltreffend behandelresultaat te garanderen. Ze nemen tevens passende maatregelen om mogelijke risico’s tijdens de stamcelbehandeling bij diabetes te beperken.
Gratis online consult
Stamceltherapie voor diabetes type 2 maakt gebruik van het natuurlijke herstellend vermogen van het lichaam, met als doel de insulineproducerende functie van de alvleesklier te verbeteren, diabetische wonden te genezen en de ernst van andere symptomen te verminderen.
Klinische studies tonen aan dat stamceltherapie voor diabetes type 2 effectief kan zijn. Swiss Medica hanteert de hoogste veiligheidsnormen en best practices – van de afname tot de toediening van de stamcellen – om patiënten de best mogelijke zorgervaring te bieden. U kunt vrijblijvend contact opnemen om de behandelmogelijkheden voor uw specifieke situatie te bespreken.
Neem contact met ons op
Vraag een gratis online consult aan met een medisch expert van de kliniek om de verwachte resultaten voor uw ziekte, de procedure, de kosten en de duur van de behandeling te bespreken.
Medical Advisor, Swiss Medica doctor
Bronvermeldingen:
Li LHH et al. Infusie met mesenchymale stamcellen afkomstig uit menselijk beenmerg verbetert de functie van bètacellen bij patiënten en niet-obese muizen met ernstige diabetes. Scientific Reports, 2016;6:37894.
Wang Y et al. Plasticiteit van mesenchymale stamcellen in immunomodulatie: pathologische en therapeutische implicaties. Nature Immunology, 2014;15(11):1009–1016.
Cao Y et al. Mesenchymale stamcellen bevorderen genezing van diabetische voetzweren. Journal of Diabetes Research, 2017;2017:9328347.
Bhansali A et al. Doeltreffendheid en veiligheid van autologe stamceltransplantatie uit beenmerg bij patiënten met type 2 diabetes mellitus: een gerandomiseerde, placebogecontroleerde studie. Cell Transplantation, 2014;23(9):1075–1085.
Liu X et al. Een voorlopige evaluatie van de werkzaamheid en veiligheid van transplantatie van mesenchymale stamcellen uit Wharton’s jelly bij patiënten met type 2 diabetes mellitus. Stem Cell Research & Therapy, 2014;5(2):57.
Medical Advisor, Swiss Medica doctor
