Komórki macierzyste to niezwykłe elementy budulcowe życia, które mają wyjątkową zdolność przekształcania się w różne typy komórek w organizmie.
Co to są komórki macierzyste i ich rodzaje
Kiedy w macicy rozwija się dziecko, znajduje się w niej maleńka kulka komórek zwana blastocystą. Komórki wewnętrzne blastocysty to komórki macierzyste, które mogą różnicować się w dowolną część ciała: serce, mózg, skórę itd. — odpowiadają one za wykształcenie wszystkich organów dziecka.

Niektóre rodzaje komórek macierzystych pozostają w organizmie człowieka przez całe życie w różnych tkankach, takich jak mózg, szpik kostny, naczynia krwionośne, mięśnie, skóra i wątroba. Mają one potencjał, aby stać się jednym z ponad 200 typów komórek organizmu. Dopóki organizm nie potrzebuje ich do określonego celu, pozostają w stanie niespecyficznym.
Dzięki wyjątkowym właściwościom regeneracyjnym komórki macierzyste dają nadzieję na leczenie różnych chorób i schorzeń i dlatego ich terapeutyczny potencjał jest przedmiotem wielu badań naukowych.
Komórki macierzyste i ich rodzaje
Na samym początku warto wiedzieć, jakie są różne rodzaje komórek macierzystych.
W kontekście terapii komórkami macierzystymi często mówi się o trzech głównych rodzajach. Klasyfikacja komórek macierzystych wygląda następująco:
- komórki macierzyste zarodka,
- komórki macierzyste dorosłe,
- indukowane pluripotentne komórki macierzyste (komórki iPSC).
Główne różnice między nimi to pochodzenie, możliwości (zdolność do przekształcania się w różne typy komórek) i potencjalne zastosowania w badaniach i medycynie.
W ile typów komórek mogą rozwinąć się komórki macierzyste? To pytanie dzieli komórki macierzyste na:
- totipotencjalne (może stać się dowolną komórką),
- pluripotencjalne (może przekształcić się w wiele typów komórek),
- wielopotencjalne (może przekształcić się w kilka typów komórek),
- oligopotencjalne (może stać się kilkoma typami komórek),
- unipotencjalne (może stać się tylko jednym typem komórki).

Poszczególne typy komórek macierzystych i ich porównanie znajdziesz w poniższej tabeli.
Komórki macierzyste zarodka (ESC) | Komórki totipotencjalne i pluripotentne | Są to najbardziej wszechstronne komórki macierzyste, zdolne do różnicowania się w dowolny typ komórek niezbędnych do rozwoju kompletnego organizmu. Występują jedynie na najwcześniejszych etapach rozwoju embrionalnego, tworząc podwaliny pod formowanie się całego organizmu. |
Komórki macierzyste dorosłych | Głównie komórki macierzyste jedno-, oligo- lub wielopotencjalne | Są ograniczone do rozwoju w określony zakres komórek, zazwyczaj w obrębie określonej linii rozwojowej. Na przykład komórki macierzyste skóry mogą wytwarzać tylko różne typy komórek skóry, ale nie komórki krwi ani komórki nerwowe. Przykładami są mezenchymalne komórki macierzyste (MSC), które występują w wielu rodzajach tkanek, w tym w tkance tłuszczowej, szpiku kostnym, jelicie, łożysku i pępowinie. |
Indukowane pluripotentne komórki macierzyste (iPSC) | Wykazują zdolności pluripotentne | Są to dojrzałe komórki organizmu, przeprogramowane tak, aby zachowywały się jak pluripotentne embrionalne komórki macierzyste. Pochodzą z własnych komórek pacjenta, mogą się samoodnawiać i różnicować w dowolny typ komórek w organizmie. Shinya Yamanaka zdobył w 2012 roku za to odkrycie Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny. |
Chociaż komórki iPSC rokują nadzieje na zastosowanie w medycynie regeneracyjnej, w Swiss Medica ich nie stosujemy, ponieważ nie są jeszcze częścią praktyki klinicznej. Obecnie trwają badania nad wykorzystaniem komórek iPSC do trójwymiarowego modelowania narządów i badań nad chorobami.
Uzyskaj bezpłatną konsultację online
Ciekawi Cię, jak dorosłe komórki macierzyste mogą pomóc w Twoim przypadku? Dowiedz się więcej, umawiając się na bezpłatną, niezobowiązującą konsultację online z jednym z naszych doradców medycznych.

Medical Advisor, Swiss Medica doctor
Typy komórek macierzystych wykorzystywanych w leczeniu
Według raportu Science Direct wiele firm w USA oferuje terapie komórkami macierzystymi, podając mylące opisy swoich produktów.
Może to oznaczać, że niektórzy pacjenci mogą nie w pełni rozumieć, na co się zgadzają i tym samym narażają się na ryzyko. Nie możemy być też wtedy pewni, czy oferowane metody leczenia są bezpieczne i skuteczne.
Abyś lepiej zrozumiał temat komórek macierzystych, najważniejsze informacje znajdziesz poniżej.
Komórki macierzyste dorosłe a komórki macierzyste embrionalne — które są skuteczniejsze?
Jak już wspomnieliśmy, totipotencjalne komórki macierzyste zarodka (ESC) mają potencjał, by rozwinąć się w dowolny typ komórek w organizmie, co sprawia, że można je wykorzystywać w leczeniu różnych chorób. Dlaczego więc zaufane placówki medyczne unikają ich stosowania?
Główne wady komórek macierzystych zarodka
Obawy etyczne
Po pierwsze, wykorzystanie komórek macierzystych (ESC) wiąże się z niszczeniem blastocyst (struktur powstających na wczesnym etapie rozwoju dziecka), które powstają z zarodków zapłodnionych laboratoryjnie. Dla wielu stanowi to poważny problem etyczny, zwłaszcza dla tych, którzy wierzą, że życie zaczyna się w momencie poczęcia.
Ryzyko powstania raka
Ponieważ komórki macierzyste ESC po wstrzyknięciu do tkanek dorosłych mogą różnicować się w dowolny typ komórek w organizmie, mogą one rozrastać się nieregularnie w różne typy komórek, szczególnie jeśli zostaną wystawione na niesprzyjające warunki.
Niestabilność genetyczna
Badania wykazały, że embrionalne komórki macierzyste, uzyskane ze sztucznie stworzonych embrionów, mogą wykazywać nieprawidłowości genetyczne. Żadna klinika nie jest w stanie zagwarantować długoterminowego bezpieczeństwa i skuteczności takiej terapii.
- Wielopotencjalne komórki macierzyste MSC dorosłych od dawcy lub pacjenta
- Sekretomy i eksosomy tych komórek.
Główne zalety komórek macierzystych dorosłych
Komórki macierzyste MSC dorosłych są obecnie bezpieczną i bardziej praktyczną alternatywą do zastosowań klinicznych. Oto dlaczego:
Sprawdzone bezpieczeństwo
Komórki macierzyste MSC to multipotencjalne komórki macierzyste, które naturalnie występują w tkankach takich jak szpik kostny, tkanka tłuszczowa i pępowina. W przeciwieństwie do ESC, komórki macierzyste MSC nie tworzą potworniaków ani innych guzów, co czyni je bezpieczniejszą opcją terapeutyczną.

Modulacja odpornościowa
Komórki macierzyste MSC mają silne właściwości immunomodulacyjne, co oznacza, że mogą regulować odpowiedź immunologiczną i zmniejszać stan zapalny. Można więc je wykorzystać w leczeniu chorób autoimmunologicznych i chorób zapalnych.
Akceptowalność etyczna
Ponieważ komórki MSC pozyskuje się z tkanek dorosłych lub tkanek okołoporodowych jak pępowina, ich wykorzystanie pozwala uniknąć wątpliwości etycznych związanych z komórkami macierzystymi zarodka.
Niskie ryzyko odrzucenia
Komórki macierzyste MSC mogą być stosowane w terapiach autologicznych, w których własne komórki pacjenta są pobierane, przetwarzane i ponownie wprowadzane do jego organizmu. Zmniejsza to ryzyko odrzucenia przeszczepu przez układ odpornościowy w porównaniu z terapiami opartymi na komórkach macierzystych ESC.
Szukasz informacji na temat bezpieczeństwa komórek macierzystych?
Przeczytaj nasz szczegółowy przewodnik, aby dowiedzieć się więcej o tym, w jaki sposób terapia komórkami macierzystymi rewolucjonizuje medycynę dzięki bezpiecznym i skutecznym metodom leczenia.
Komórki macierzyste dawcy kontra komórki macierzyste pacjenta: Jak wybrać odpowiednią terapię?
W terapii wykorzystuje się dwa główne rodzaje komórek macierzystych:
- Autologiczne przeszczepy komórek macierzystych – pochodzą one z własnego ciała pacjenta.
- Allogeniczne przeszczepy komórek macierzystych – pochodzą one od dawcy spokrewnionego lub niespokrewnionego.
Niektórzy pacjenci uważają, że organizm może odrzucić komórki macierzyste pochodzące od dawców i lepszą opcją jest szpik kostny od członków rodziny. Prawdą jest jednak, że czasem pacjenci mają większe szanse na dopasowanie do osoby niespokrewnionej, która ma takie samo pochodzenie etniczne.
Wybierając odpowiednią terapię w Swiss Medica, bierzemy pod uwagę różne czynniki, w tym rodzaj leczonej choroby, wiek pacjenta, dostępność odpowiedniego dawcy i podatność na działanie układu odpornościowego.
Jakie rodzaje terapii komórkami macierzystymi oferujemy w Swiss Medica?
Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o każdym rodzaju terapii i jego roli w naszych innowacyjnych metodach leczenia.
Rodzaje komórek macierzystych i ich wykorzystanie w Swiss Medica
Autologiczne przeszczepy komórek macierzystych | Allogeniczne przeszczepy komórek macierzystych | |
Zalety |
|
|
Wady |
|
|
Kiedy ich używamy? |
|
|
W naszej klinice często wykorzystujemy oba rodzaje ludzkich komórek macierzystych, ponieważ pozwala nam to na wykorzystanie zalet obu metod.
Ile różnych rodzajów komórek macierzystych jest dostępnych w Swiss Medica?
Przejrzyj nasz katalog, aby się dowiedziećŻywe komórki macierzyste czy rozmrożone: która opcja jest lepsza w terapii?
Żywe komórki macierzyste to komórki świeżo wyekstrahowane lub hodowane.
Rozmrożone komórki macierzyste — wcześniej zamrożone, a następnie rozmrożone komórki, które można użyć bezpośrednio przed zabiegiem wstrzyknięcia. Staranne i rygorystyczne procesy kriokonserwacji, rozmrażania i przygotowania są kluczowe dla zapewnienia dobrej żywotności i odzysku rozmrożonego produktu MSC.
Nasza klinika jest wyposażona w laboratoria, więc zazwyczaj nie musimy zamrażać komórek macierzystych dawców.
W naszym laboratorium starannie przygotowujemy komórki macierzyste z tkanek dawców lub pacjentów.
Mamy jednak możliwość zamrożenia i przechowywania komórek pacjenta, aby ponownie wykorzystać je w przyszłości, co pozwala uniknąć bolesnej i skomplikowanej procedury pobierania komórek przed każdym zabiegiem.
Nasza technologia polega na monitorowaniu komórek po rozmrożeniu, wprowadzaniu ich w stan aktywny, ocenie ich żywotności i usuwaniu komórek nieaktywnych. To podnosi jakość i skuteczność zabiegów oferowanych w Swiss Medica.
Zastanawiasz się, jak działamy?
Zajrzyj do naszego laboratorium i dowiedz się więcej o najnowocześniejszych procesach, które nas wyróżniają.
W zależności od celu terapeutycznego, możemy wykorzystywać różne rodzaje komórek macierzystych. Lekarz zaleci najbardziej odpowiednie typy komórek macierzystych i ich zastosowanie, aby zmaksymalizować potencjalne korzyści terapii.
Skontaktuj się z nami
Szukasz alternatywnych metod leczenia swojej dolegliwości, ale nie jesteś pewien, czy terapia komórkami macierzystymi jest dla Ciebie odpowiednia? Zostaw swoje dane, a umówimy się na bezpłatną konsultację online z naszymi ekspertami, którzy pomogą Ci zrozumieć terapię komórkami macierzystymi.

Medical Advisor, Swiss Medica doctor
Chcesz zgłębić świat komórek macierzystych?
Dowiedz się więcej o ich potencjale i przeczytaj inne ciekawe artykuły.
Źródła:
University of Kansas Medical Center, About Adult Stem Cell Therapy, https://www.kumc.edu/research/midwest-stem-cell-therapy-center/stem-cell-information/about-adult-stem-cell-therapy.html
Shinya Yamanaka – Facts. NobelPrize.org. Nobel Prize Outreach AB 2024. Thu. 4 Jul 2024. https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2012/yamanaka/facts/
Leigh Turner, Paul Knoepfler, Selling Stem Cells in the USA: Assessing the direct-to-Consumer Industry, Cell Stem Cell, Volume 19, Issue 2, 2016, Pages 154-157, ISSN 1934-5909, https://doi.org/10.1016/j.stem.2016.06.007.
Spits, C., Mateizel, I., Geens, M. et al. Recurrent chromosomal abnormalities in human embryonic stem cells. Nat Biotechnol 26, 1361–1363 (2008). https://doi.org/10.1038/nbt.1510
Richard Champlin, MD., Selection of Autologous or Allogeneic Transplantation, Holland-Frei Cancer Medicine. 6th edition. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK12844